‘Geen gebruikers, maar makers van het web.’ Dat was het mantra voor het Mozilla Festival, gehouden van 4 t/m 6 november in Londen. Samen met collega Herwin Thole bezocht ik workshops en lezingen tijdens dit evenement dat nieuwe media en journalistiek combineert. Tijdens het festival heb ik bijgedragen aan het Data Journalism Handbook, geleerd om een scraper te bouwen en discussies tussen journalisten en programmeurs bijgewoond.
Voor het Festival werd ik door Liliana Bounegru van het European Journalism Centre uitgenodigd om mee te helpen met het schrijven van het Data Journalism Handbook. Samen met Simon Rogers (The Guardian) en Sascha Venohr (Die Zeit) en ruim veertig andere bijdragers wordt dit boek continu aangevuld en gewijzigd. Liliana legt uit wat het project inhoudt.
Het goede advies komt van Venohr, die uitlegt dat hij collega’s regelmatig met datajournalistiek confronteert en uitlegt wat het is. Die Zeit won in 2011 een Online Journalism Award voor het datajournalistieke project Verräterisches Handy, waar Venohr een van de projectleiders van was.
Het probleem is een gebrek aan kennis. Ik probeer dat te veranderen door het onderwerp datajournalistiek zo vaak mogelijk aan de man te brengen en collega’s te informeren.
Uit de workshops en lezingen bleek een enorme behoefte aan samenwerking tussen programmeurs en journalisten. Zo ontstond er tijdens de workshop Hacker Journalism een flinke discussie. Beide groepen maakten elkaar verwijten, terwijl ze elkaar hard nodig hebben. Het gemeenschappelijke tussen journalisten en programmeurs werd door een deelnemer omschreven als ‘scratching an itch’: ze zoeken beide naar een probleem dat ze kunnen oplossen.
Na een workshop ScraperWiki – waar ik zelf een scraper in Ruby heb geprogrammeerd – en een beginnerscursus HTML heb ik nog een pleidooi geschreven waarom journalisten niet hoeven te programmeren. Niet zelf bouwen, maar het web kunnen ‘lezen’.
De afsluiting van mijn weekeinde #mozfest was een bezoekje bij The Guardian. Rewired State presenteerde de resultaten van hun 24-uursproject, waarbij ze met overheidsdata nieuwe services en apps bouwen. Allemaal om de Britse overheid een stuk transparanter te maken. Mede-organisator John Bevan legt uit wat het project inhoudt.
Wij willen de jonge programmeurs bij elkaar brengen. Misschien zitten ze stilletjes achterin de klas, maar wachten ze op een kans om het verschil te maken. Wij geven ze die kans.
Eerdere succesvolle projecten die uit Rewired State zijn voortgekomen zijn Govspark – hoeveel elektriciteit verbruikt elk overheidsdepartement? – en Articlr, een CMS dat tijdens het typen tweets, video’s en foto’s verzamelt.
Een van de ambitieuze programmeurs die deze editie meededen was de 17-jarige Thomas Shadwell. Hij programmeerde Parliament.info, een zoekmachine voor overheidsdata. Gebruikers typen een vraag in, zoals ‘welk kamerlid is verantwoordelijk voor de slechte kwaliteit in de wegen op postcode …’.
De instelling van deze jonge gasten is heel bijzonder te noemen. Strak tegen deadlines aan werken, creatief zijn, het beste uit jezelf willen halen. Een houding waar journalisten zich in kunnen herkennen.
Het is net topsport. Onder stress draaien mijn hersenen op volle toeren.
En dat is eveneens een goede samenvatting van mijn weekeinde Mozilla Festival. Hersenen die op volle toeren draaien. Veel nieuwe indrukken. En vooral inspiratie voor toekomstige projecten.